Thủ Tục Ly Hôn Đơn Phương 2022 - Đầy Đủ, Chi Tiết - Luật Apollo

Khi vợ chồng bất hòa, mâu thuẫn ngày càng trầm trọng thì ly hôn là phương án lựa chọn cuối cùng để hai bên giải thoát cho nhau, tìm cuộc sống mới. Khi đó, một hoặc cả hai bên vợ, chồng có quyền yêu cầu Tòa án có thẩm quyền giải quyết ly hôn đơn phương. Vậy, ly hôn đơn phương là gì? Ly hôn đơn phương cần những giấy tờ gì để giải quyết? 

Dưới đây là tất cả những kiến thức pháp luật cần biết về ly hôn đơn phương, thủ tục ly hôn đơn phương được Luật Apollo tổng hợp và hướng dẫn một cách chi tiết nhất!

Căn cứ pháp lý: 

1. Luật Hôn nhân gia đình 2014

2. Bộ luật Tố tụng dân sự 2015

3. Nghị quyết số 02/2000/NQ-HĐTP

Quy định pháp luật về ly hôn đơn phương

Ly hôn đơn phương là gì? 

Ly hôn đơn phương được hiểu đơn giản là trường hợp mà chỉ có vợ hoặc chồng yêu cầu Toà án giải quyết vụ việc ly hôn. 

Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt mà cha mẹ hoặc người thân thích phải yêu cầu Toà án giải quyết ly hôn cho con cái thì cũng được xem là ly hôn đơn phương.

Những trường hợp về ly hôn đơn phương theo quy định pháp luật

Theo Điều 56 Luật hôn nhân gia đình 2014 về Ly hôn theo yêu cầu của một bên, theo đó đơn phương ly hôn được thực hiện trong những trường hợp sau: 

• Có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
• Trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
• Trường hợp vợ hoặc chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình. Khi cha mẹ hoặc người thân thích khác yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia.

Căn cứ ly hôn đơn phương

Theo Điều 56 Luật hôn nhân gia đình 2014 về Ly hôn theo yêu cầu của một bên, có thể hiểu đơn giản rằng việc đơn phương ly hôn có hai căn cứ chính:

• Có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình
• Vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.

Vậy thế nào được hiểu là hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được?

Tại Điều 8 Nghị quyết số 02/2000/NQ-HĐTP hướng dẫn một số nội dung Luật hôn nhân và gia đình 2000 đã đưa ra hướng dẫn chi tiết về vấn đề này, cụ thể:

Hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài có thể hiểu như sau:

• Vợ, chồng không yêu thương, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau như người nào chỉ biết bổn phận người đó, bỏ mặc người vợ hoặc người chồng muốn sống ra sao thì sống, đã được bà con thân thích của họ hoặc cơ quan tổ chức nhắc nhở, hòa giải nhiều lần.
• Vợ hoặc chồng luôn có hành vi ngược đãi, hành hạ nhau, như thường xuyên đánh đập hoặc có những hành vi khác xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm và uy tín của nhau, đã được bà con thân thích của họ hoặc cơ quan tổ chức nhắc nhở, hòa giải nhiều lần.
• Vợ, chồng không chung thủy với nhau như có quan hệ ngoại tình, đã được người vợ; người chồng hoặc bà con thân thích của họ hoặc cơ quan tổ chức nhắc nhở, khuyên bảo nhưng vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình.

⇒ Do đó, để có cơ sở nhận định đời sống chung của vợ chồng không thể kéo dài được, thì phải căn cứ vào tình trạng hiện tại của vợ chồng đã đến mức trầm trọng. Nếu thực tế cho thấy đã được nhắc nhở, hòa giải nhiều lần, nhưng vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình hoặc vẫn tiếp tục sống ly thân, bỏ mặc nhau hoặc vẫn tiếp tục có hành vi ngược đãi hành hạ, xúc phạm nhau, thì có căn cứ để nhận định rằng đời sống chung của vợ chồng không thể kéo dài được.

Mục đích hôn nhân không đạt được là không có tình nghĩa vợ chồng; không bình đẳng về nghĩa vụ và quyền lợi vợ; chồng; không tôn trọng danh dự, nhân phẩm, uy tín của vợ chồng; không tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng; tôn giáo của vợ, chồng; không giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau phát triển mọi mặt.

Bên cạnh đó, Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 cũng quy định đơn phương ly hôn trong trường hợp đặc biệt:

Trường hợp vợ hoặc chồng của người của người bị Tòa án tuyên bố mất tích xin ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn. Thực tiễn cho thấy có thể xảy ra hai trường hợp như sau:

• Người vợ hoặc người chồng đồng thời yêu cầu Tòa án tuyên bố người chồng hoặc người vợ mình mất tích và yêu cầu Tòa án giải quyết cho ly hôn. Trong trường hợp này nếu Tòa án tuyên bố người đó mất tích thì giải quyết cho ly hôn; nếu Tòa án thấy chưa đủ điều kiện tuyên bố người đó mất tích thì bác yêu cầu của người vợ hoặc người chồng.
• Người vợ hoặc người chồng đã bị Tòa án tuyên bố mất tích theo yêu cầu của người có quyền và nghĩa vụ liên quan. Sau khi bản án của Tòa án tuyên bố người vợ hoặc người chồng mất tích đã có hiệu lực pháp luật thì người chồng hoặc người vợ của người đó yêu cầu xin ly hôn với người đó. Trong trường hợp này Tòa án giải quyết cho ly hôn.

⇒ Như vậy, khi có một trong các căn cứ: vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình; Vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được hoặc một bên mất tích vợ/ chồng có quyền đơn phương ly hôn.

Thủ tục ly hôn đơn phương

Khi có ý định ly hôn đơn phương, rất nhiều người có chung thắc mắc về những giấy tờ, thủ tục cần chuẩn bị để khởi kiện. 

Vậy cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết vụ án đơn phương ly hôn? Cần chuẩn bị hồ sơ như thế nào để khởi kiện? Thường một vụ án đơn phương ly hôn được giải quyết trong bao lâu?

Dưới đây là tất cả những kiến thức cần biết về thủ tục ly hôn đơn phương được Luật Apollo tổng hợp và hướng dẫn chi tiết nhất:

Thẩm quyền giải quyết

Theo quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, đơn phương ly hôn được xác định thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án nhân dân cấp Huyện theo thủ tục sơ thẩm.

Căn cứ Điều 39 Bộ Luật tố tụng dân sự 2015, khi yêu cầu ly hôn đơn phương, người yêu cầu sẽ nộp hồ sơ đến Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc. 

⇒ Vậy nên, trong trường hợp này theo Bộ luật Tố tụng Dân sự thì Tòa án cấp quận/huyện nơi cư trú của bị đơn (người bị khởi kiện) là cơ quan có thẩm quyền giải quyết. 

Hồ sơ khởi kiện ly hôn đơn phương

• Đơn khởi kiện đơn phương ly hôn; 
• Bản sao chứng thực Hộ khẩu, Chứng minh nhân dân/ Căn cước công dân của cả hai vợ chồng 
• Bản chính giấy Đăng ký kết hôn (Trường hợp bị mất/thất lạc Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn người khởi kiện liên hệ UBND cấp xã nơi đăng ký kết hôn để  trích lục). 
• Các giấy tờ chứng minh tài sản chung của vợ chồng trong trường hợp yêu cầu Tòa án chia tài sản chung như bản sao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sổ tiết kiệm, sổ cổ đông, giấy chứng nhận đăng ký xe.... 
• Bản sao giấy khai sinh của con (nếu có con chung) 

Các bước tiến hành thủ tục ly hôn đơn phương

Bước 1: Nộp hồ sơ khởi kiện về việc ly hôn đơn phương tại Tòa án có thẩm quyền. Trong trường hợp ly hôn đơn phương, ngoài những giấy tờ đã nêu ở trên, một trong hai bên đương sự nếu có các giấy tờ khác chứng minh bên kia có hành vi bạo lực gia đình, không thực hiện nghĩa vụ vợ chồng… thì cũng có thể nộp cho Tòa án.

Bước 2: Tòa án xem xét hồ sơ, nếu hồ sơ hợp lệ, Tòa sẽ thông báo về việc nộp tiền tạm ứng án phí cho nguyên đơn. Sau khi tiếp nhận biên lai nộp tiền tạm ứng án phí từ nguyên đơn, Tòa án sẽ ra quyết định thụ lý hồ sơ ly hôn đơn phương.

Bước 3: Tòa án triệu tập, lấy lời khai và tiến hành hòa giải cho các đương sự. Nếu hòa giải thành và sau 7 ngày, các đương sự không có ý kiến gì về kết quả hòa giải thì Tòa án sẽ ra quyết định công nhận hòa giải thành. Quyết định này có hiệu lực ngay kể từ thời điểm được ban hành.

Trong trường hợp hòa giải không thành, Tòa án sẽ lập biên bản hòa giải không thành và đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm.

Bước 4: Tại phiên tòa sơ thẩm, nếu thấy đủ điều kiện giải quyết ly hôn thì Tòa án ra bản án chấm dứt quan hệ hôn nhân của hai đương sự. Trong vòng 15 ngày kể từ ngày ra bản án, các bên đương sự có quyền kháng cáo. Sau thời hạn đó, nếu không có yêu cầu kháng cáo thì bản án sẽ có hiệu lực và được thi hành.

Thời gian giải quyết vụ án đơn phương ly hôn

Hiện nay pháp luật không có quy định thời gian tối đa để giải quyết vụ án đơn phương ly hôn. Bộ luật Tố tụng Dân sự chỉ quy định thời gian chuẩn bị xét xử (tính từ thời điểm thụ lý vụ án cho đến trước khi có quyết định đưa vụ án ra xét xử) đối với vụ án ly hôn tối đa 06 tháng. 

Thực tế tùy từng tính chất vụ việc đơn giản hoặc phức tạp, thời gian giải quyết vụ án có thể chỉ vài tháng hoặc kéo dài đến hơn 01 năm.

Những lưu ý khi thực hiện thủ tục đơn phương ly hôn

• Vợ đang mang thai hoặc con dưới 12 tháng tuổi thì chồng không có quyền yêu cầu đơn phương ly hôn. Pháp luật quy định chi tiết và cụ thể trong trường hợp Ly hôn khi vợ đang mang thai tại Điều 51, Luật Hôn nhân gia đình 2014.
• Có thể yêu cầu Tòa án nơi làm việc của Bị đơn giải quyết nếu không xác định được nơi cư trú bị đơn;
• Tòa sẽ triệu tập các con từ 7 tuổi đến dưới 18 tuổi để lấy lời khai về nguyện vọng sống với bố mẹ.

Trên đây là nội dung Luật Apollo giải đáp cho bạn đọc về Ly hôn đơn phương và Thủ tục ly hôn đơn phương theo quy định pháp luật hiện hành. 

Xem thêm: Quy định pháp luật về Ly Hôn Đơn Phương Vắng Mặt

Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề về Ly hôn cần được tư vấn, hãy liên hệ ngay tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi để được tư vấn miễn phí:

Công ty Luật TNHH Apollo với đội ngũ Luật sư và Chuyên viên tư vấn giỏi, tâm huyết, có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành, chúng tôi luôn coi việc bảo vệ quyền lợi cho khách hàng là sứ mệnh hành nghề Luật sư của của mình, đồng hành với thân chủ giải quyết triệt để mọi rủi ro pháp lý.

Apollo cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật chuyên sâu, toàn diện cho cá nhân và doanh nghiệp, sự hài lòng của quý khách là niềm hân hạnh của Công ty chúng tôi!

Apollo

Sáng tạo giá trị - Kiến tạo Bình an