Tranh Chấp Đòi Bồi Thường, Hỗ Trợ, Tái Định Cư Khi Thu Hồi Đất - Luật Apollo

Để xây dựng các công trình như khu công nghiệp, đường xá, cầu cống Nhà nước phải thu hồi đất, tuy nhiên đôi khi việc thu hồi đất và đền bù cho người dân còn chưa thực sự thỏa đáng nên khó tránh khỏi những tranh chấp đòi bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất của Nhà nước. Trên thực tế, không chỉ người dân có quyền sử dụng đất, nhà nước mới đền bù mà ngay cả những người dân thuê nhà ở không phải sở hữu của Nhà nước cũng được hỗ trợ. 

Để làm rõ thêm về vấn đề nêu trên, sau đây Luật Apollo xin đưa ra những quy định pháp luật liên quan, mời bạn đọc tham khảo:

Cơ sở pháp lý

Luật Đất đai 2013

Nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai

Nghị định 47/2014/NĐ-CP quy định về bồi thường hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất

Quyết định 08/2015/QĐ-UBND quy định về bồi thường hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất

Tranh chấp đòi bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất của Nhà nước 

Vụ việc:

Thưa luật sư, tôi có câu hỏi nhờ luật sư tư vấn:

Tôi cùng vợ có 2 người con, tổng cộng là 4 người quê ở Móng Cái, Quảng Ninh nhưng vào nam sinh sống, hiện tại địa chỉ tạm trú là ở thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận. Chúng tôi đang sinh sống trên 1 căn nhà thuê không phải thuộc sở hữu Nhà nước. Nay tôi nghe nói có chính sách thu hồi đất trong đó có căn nhà tôi đang thuê nhưng tôi lại không được hỗ trợ gì cả, vậy luật sư cho tôi hỏi tôi có được hưởng quyền lợi gì không? Và phải làm gì để được hưởng những quyền lợi đó. Mong luật sư giải đáp vì tôi dân quê không hiểu biết nhiều.

Giải đáp:

Chào anh, cảm ơn anh vì đã tin tưởng và gửi câu hỏi cho chúng tôi, với câu hỏi của anh Luật Apollo giải đáp như sau:

► Thu hồi đất và các điều kiện để bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

Theo khoản 1 Điều 16 Luật Đất đai 2013 Nhà nước thu hồi đất trong các trường hợp là:

"Thu hồi vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng;

Thu hồi do vi phạm pháp luật về đất đai;

Thu hồi do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người”.

Nhưng chỉ trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh (Điều 61) hoặc phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng (Điều 62), ngoài ra người sử dụng đất còn phải đáp ứng điều kiện tại Điều 75 Luật Đất đai 2013 mới được bồi thường, có thể khái quát các điều kiện đó như sau: Người sử dụng đất không thuộc đối tượng thuê đất trả tiền hàng năm; đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (giấy chứng nhận) hoặc đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận.

Theo Điều 3 Luật Đất đai 2013 thì bồi thường về đất là việc Nhà nước trả lại giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất thu hồi cho người sử dụng đất. Hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất là việc Nhà nước trợ giúp cho người có đất thu hồi để ổn định đời sống, sản xuất và phát triển. Tái định cư là việc bố trí chỗ ở mới, ổn định cho người bị thu hồi đất mà phải di chuyển chỗ ở. Theo quy định của pháp luật thì khu tái định cư phải được  xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, đảm bảo đủ điều kiện bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ.

► Nhà của anh đi thuê thì sẽ được hưởng những quyền lợi gì?

Theo Điều 23 Nghị định 47/2014/NĐ-CP quy định về Hỗ trợ người đang thuê nhà ở không thuộc sở hữu Nhà nước

“Hộ gia đình, cá nhân đang thuê nhà ở không phải là nhà ở thuộc sở hữu nhà nước khi Nhà nước thu hồi đất mà phải di chuyển chỗ ở thì được hỗ trợ chi phí di chuyển tài sản theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh”.

Theo Điều 27 Quy định ban hành kèm theo Quyết định 08/2015/QĐ-UBND quy định về hỗ trợ người đang thuê nhà ở không thuộc sở hữu Nhà nước như sau:

• Hộ gia đình, cá nhân đang thuê nhà ở không phải là nhà ở thuộc sở hữu nhà nước khi Nhà nước thu hồi đất mà phải di chuyển chỗ ở thì được hỗ trợ chi phí di chuyển tài sản theo quy định tại Điều 23 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP.
• Trường hợp căn nhà chỉ có một (01) hộ gia đình, cá nhân thuê nhà ở thì mức hỗ trợ chi phí di chuyển tài sản bằng 5.000.000 (năm triệu) đồng.
• Trường hợp căn nhà có nhiều hơn một (01) hộ gia đình, cá nhân đang thuê nhà ở thì mức hỗ trợ di chuyển cho mỗi hộ gia đình, cá nhân đang thuê nhà ở bằng 70% mức hỗ trợ quy định tại khoản 2 Điều này.
• Hộ gia đình, cá nhân đang thuê nhà ở chỉ được xét hỗ trợ theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều này khi hợp đồng thuê nhà ở được ký trước thời điểm thông báo thu hồi đất và tại thời điểm thu hồi đất còn thời hạn thuê nhà. Đồng thời người thuê nhà ở thực hiện đăng ký tạm trú trước thời điểm thông báo thu hồi đất theo quy định của pháp luật.

=> Như vậy, hộ gia đình anh đang thuê nhà khi Nhà nước thu hồi đất mà đáp ứng điều kiện là phải di chuyển chỗ ở thì được hỗ trợ chi phí di chuyển tài sản (là tiền chứ không được đất hay nhà ở vì nhà anh là nhà thuê)  theo quy định của Uỷ ban nhân dân tỉnh nơi anh tạm trú là tỉnh Bình Thuận. Anh phải có hợp đồng thuê nhà theo đúng quy định của pháp luật trước thời điểm có thông báo thu hồi đất và tùy theo căn nhà anh đang sinh sống chỉ có một mình gia đình anh hay có thêm hộ nào khác để xác định mức hỗ trợ chi phí di chuyển tài sản.

Đối với trường hợp anh không có tên trong chính sách hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất thì anh có thể gửi đơn khiếu nại quyết định hỗ trợ đó (thời hiệu là 90 ngày) đến Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân cấp huyện, tỉnh hoặc Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường theo đúng thẩm quyền giải quyết tranh chấp, khiếu kiện đến Tòa án (thời hiệu là 01 năm) theo Điều 204 Luật đất đai năm 2013 “Người sử dụng đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến sử dụng đất có quyền khiếu nại, khởi kiện quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính về quản lý đất đai”, Điều 89, Điểu 90 và Nghị định số 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2013. 

>>> Xem thêm: Luật sư tư vấn Tranh chấp đất đai

Trên đây là nội dung Luật Apollo giải đáp cho bạn đọc về tranh chấp đòi bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất của Nhà nước. Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề hay thắc mắc về đất đai, hãy liên hệ ngay tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi để được tư vấn miễn phí.

Apollo cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật chuyên sâu, toàn diện cho cá nhân và doanh nghiệp, sự hài lòng của quý khách là niềm hân hạnh của Công ty chúng tôi!

Apollo

Sáng tạo giá trị - Kiến tạo Bình an