Quy Định Về Tiền Tạm Ứng Án Phí Trong Tố Tụng Dân Sự - Luật Apollo

Khi có quyền hay lợi ích hợp pháp bị xâm phạm, cá nhân tổ chức có quyền khởi kiện ra tòa án để bảo vệ hoặc khôi phục các quyền và lợi ích đó. Tuy nhiên không phải lúc nào có yêu cầu khởi kiện thì tòa án sẽ tiếp nhận mà việc thụ lý vụ việc dân sự chỉ xảy ra khi đáp ứng các điều kiện nhất định, một trong số đó là điều kiện về việc nộp tiền tạm ứng án phí.

Vậy, tiền tạm ứng án phí trong tố tụng dân sự là gì? Mức tạm ứng án phí được quy định như thế nào? Ai có nghĩa vụ phải nộp tiền tạm ứng án phí? 

Dưới đây là những kiến thức pháp luật cần biết về Tiền tạm ứng án phí, được Luật Apollo tổng hợp và hướng dẫn một cách chi tiết nhất!

Căn cứ pháp lý

Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015

Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí của tòa án

Tiền tạm ứng án phí trong tố tụng dân sự là gì? 

Để đảm bảo việc khởi kiện hoặc yêu cầu giải quyết vụ việc dân sự có căn cứ, pháp luật quy định nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng án phí. Theo đó những người có yêu cầu tòa án giải quyết vụ việc dân sự đề phải nộp tiền tạm ứng án phí. 

Hiện nay pháp luật không quy định cụ thể khái niệm tiền tạm ứng án phí. Khoản 1 điều 5 Nghị quyết 326/2016 chỉ quy định “Tạm ứng án phí gồm có tạm ứng án phí sơ thẩm và tạm ứng án phí phúc thẩm”. Có thể hiểu, tiền tạm ứng án phí sơ thẩm là số tiền mà đương sự phải tạm nộp vào ngân sách nhà nước khi khởi kiện vụ án dân sự hoặc yêu cầu giải quyết việc dân sự. Còn số tiền đương sự phải tạm nộp vào ngân sách nhà nước khi kháng cáo được gọi là tiền tạm ứng án phí phúc thẩm.

Mức tạm ứng án phí trong tố tụng dân sự

Mức tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm

Mức tiền tạm ứng án phí được xác định theo số tiền án phí mà đương sự phải nộp trong các vụ việc dân sự. Để xác định được án phí sơ thẩm theo quy định của pháp luật, trước tiên cần xác định được vụ án đó là vụ án dân sự có giá ngạch hay vụ án dân sự không có giá ngạch. 

Việc xác định mức tạm ứng án phí cụ thể như sau:

• Đối với vụ án dân sự không có giá ngạch: theo quy định tại khoản 2 điều 7 Nghị quyết 326/2016, mức tạm ứng án phí sơ thẩm trong vụ án dân sự không có giá ngạch bằng với mức án phí sơ thẩm không có giá ngạch. Cụ thể, trong vụ án tranh chấp về kinh doanh, thương mại không có giá ngạch thì mức án phí là 3.000.000 đồng, còn trong vụ án tranh chấp về dân sự, hôn nhân gia đình, lao động không có giá ngạch, mức án phí là 300.000 đồng.
• Đối với vụ án dân sự có giá ngạch: cũng theo quy định tại khoản 2 điều 7 Nghị định 326/2016, mức tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm trong vụ án dân sự có giá ngạch bằng 50% mức án phí dân sự sơ thẩm có giá ngạch mà tòa án dự tính theo giá trị tài sản có tranh chấp do đương sự yêu cầu giải quyết, tuy nhiên số tiền này tối thiểu không được thấp hơn mức án phí trong vụ án dân sự không có giá ngạch.

Mức tạm ứng án phí dân sự phúc thẩm

Theo khoản 2 điều 7 Nghị quyết 326/2016, mức tạm ứng án phí dân sự phúc thẩm trong vụ án dân sự bằng mức án phí dân sự phúc thẩm.

Do tính chất chỉ là việc xét lại những vấn đề đã được giải quyết tại cấp sơ thẩm nên hoạt động của tòa án tại giai đoạn phúc thẩm thường không tốn nhiều chi phí như cấp sơ thẩm, đồng thời cũng để tránh tính phí hai lần trên cùng một tài sản, tạm ứng án phí phúc thẩm được quy định chỉ có một mức và có tính chất giống như tạm ứng án phí sơ thẩm đối với vụ án dân sự không có giá ngạch. Cụ thể, đối với vụ án tranh chấp về kinh doanh, thương mại thì mức tạm ứng án phí là 3.000.000 đồng, còn vụ án tranh chấp về dân sự, hôn nhân gia đình, lao động thì có mức tạm ứng án phí là 300.000 đồng.

Nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng án phí 

Nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm

Theo quy định tại khoản 1 điều 146 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, nguyên đơn, bị đơn có yêu cầu phản tố, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập với nhau trong vụ án đều phải nộp tiền tạm ứng án phí sơ thẩm, trừ trường hợp không phải nộp hoặc được miễn nộp tiền tạm ứng án phí.

Trường hợp vụ án có nhiều nguyên đơn mà mỗi nguyên đơn có yêu cầu độc lập thì mỗi nguyên đơn phải nộp tiền tạm ứng án phí theo yêu cầu riêng của mỗi người. Trường hợp các nguyên đơn có cùng chung một yêu cầu thì các nguyên đơn phải nộp chung tiền tạm ứng án phí. Tương tự với trường hợp vụ án có nhiều bị đơn, có nhiều người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan có yêu cầu phản tố, yêu cầu độc lập hay cùng chung yêu cầu phản tố, yêu cầu độc lập.

Nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng án phí dân sự phúc thẩm

Theo quy định tại khoản 1 điều 146 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, người kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm phải nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm, trừ trường hợp không phải nộp hoặc được miễn nộp tiền tạm ứng án phí.

Theo quy định tại điều 271 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, không chỉ đương sự mà cả người đại diện hợp pháp của đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện cũng có quyền kháng cáo bản án, quyết định của tòa án cấp sơ thẩm để yêu cầu giải quyết lại theo thủ tục phúc thẩm.

► Như vậy, theo quy định của pháp luật hiện hành, không chỉ đương sự mà cả người đại diện hợp pháp của đương sự cũng có nghĩa vụ nộp tạm ứng án phí khi đưa ra yêu cầu đề nghị tòa án cấp phúc thẩm xét xử lại vụ án.

Thủ tục thu - nộp tiền tạm ứng án phí trong tố tụng dân sự

Thủ tục thu - nộp tiền tạm ứng án phí sơ thẩm

- Sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, nếu xét thấy vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án thì thẩm phán được phân công phải xem xét người khởi kiện có thuộc trường hợp được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí không. Nếu người khởi kiện thuộc trường hợp được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì thẩm phán tiến hành thụ lý vụ án. Nếu người khởi kiện thuộc trường hợp phải nộp tạm ứng án phí thì thẩm phán phải dự tính số tiền tạm ứng án phí, ghi vào giấy báo và giao cho người khởi kiện.

- Theo khoản 2 điều 195 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được giấy báo của tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí, đương sự phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp cho tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí. Hết thời hạn trên mà người khởi kiện không nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí cho tòa án thì thẩm phán sẽ trả lại đơn khởi kiện căn cứ theo điểm d khoản 1 điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, đồng thời phải có văn bản nêu rõ lý do trả lại đơn khởi kiện là do họ không nộp tiền tạm ứng án phí.

Thủ tục thu - nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm

- Sau khi chấp nhận đơn kháng cáo hợp lệ, nếu người kháng cáo phải nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm thì tòa án cấp sơ thẩm phải thông báo bằng văn bản cho người kháng cáo biết để họ nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm. 

- Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, người kháng cáo phải nộp tiền tạm ứng và nộp cho tòa án cấp sơ thẩm biên lai nộp tiền tạm ứng án phí. Hết thời hạn trên, người kháng cáo không nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm mà không có lý do chính đáng, thì được coi là từ bỏ việc kháng cáo, tòa án cấp sơ thẩm sẽ không tiến hành thủ tục thông báo về việc kháng cáo và cũng không gửi hồ sơ cho tòa án cấp phúc thẩm.

- Trường hợp người kháng cáo đã nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí đúng hạn thì trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ khi hết thời hạn kháng cáo, tòa án cấp sơ thẩm phải gửi hồ sơ vụ án và các tài liệu kèm theo cho tòa án cấp phúc thẩm theo điều 283 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

Có thể nói, tiền tạm ứng án phí là một vấn đề quan trọng và có liên quan mật thiết đến việc giải quyết vụ án dân sự của tòa án. Do vậy, các đương sự khi tiến hành khởi kiện cần chú ý tới vấn đề này để giúp cho quá trình khởi kiện được diễn ra nhanh chóng và tránh bị gián đoạn.

Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề về Tiền tạm ứng án phí cần được tư vấn, hãy liên hệ ngay tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi để được tư vấn miễn phí:

Công ty Luật TNHH Apollo với đội ngũ Luật sư và Chuyên viên tư vấn giỏi, tâm huyết, có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành, chúng tôi luôn coi việc bảo vệ quyền lợi cho khách hàng là sứ mệnh hành nghề Luật sư của của mình, đồng hành với thân chủ giải quyết triệt để mọi rủi ro pháp lý.

Apollo cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật chuyên sâu, toàn diện cho cá nhân và doanh nghiệp, sự hài lòng của quý khách là niềm hân hạnh của Công ty chúng tôi!

Apollo

 Sáng tạo giá trị - Kiến tạo Bình an