Cổ Phiếu Là Gì? - Quy Định Pháp Luật Doanh Nghiệp - Luật Apollo

Ngày nay người mua cổ phiếu, trái phiếu và các loại chứng khoán khác không chỉ là các nhà đầu tư mà ai cũng có thể tham gia vào thị trường chứng khoán. Với số vốn bỏ ra không lớn, tổ chức/ cá nhân có thể dễ dàng thực hiện các giao dịch ở bất cứ đâu miễn là có kết nối mạng Internet. Vậy cổ phiếu là gì? Cổ phiếu do ai phát hành, công ty hợp danh hay công ty trách nhiệm hữu hạn có quyền phát hành cổ phiếu hay không? Sau đây là một vài thông tin hướng dẫn được Luật Apollo tổng hợp một cách chi tiết nhất. 

Cơ sở pháp lý

Luật Doanh nghiệp 2020

Luật chứng khoán 2019

Nghị định 12/2015/NĐ-CP

Cổ phiếu là gì?

Khoản 1 Điều 121 Luật Doanh nghiệp 2020 định nghĩa về cổ phiếu theo đó “Cổ phiếu là chứng chỉ do công ty cổ phần phát hành, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty đó”.

Cổ phiếu xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, khi tham gia vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Người nắm giữ cổ phiếu trở thành cổ đông và đồng thời là chủ sở hữu của công ty phát hành. 

Công ty hợp danh không được tham gia thị trường chứng khoán, công ty trách nhiệm hữu hạn không được phát hành cổ phiếu. Chứng khoán có thể bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ…Trong đó, cổ phiếu là loại chứng khoán phổ biến nhất, xác nhận quyền sở hữu cổ phần, người nắm giữ cổ phiếu sẽ là cổ đông của công ty cổ phần hoặc thành viên của tổ chức phát hành.

Cổ phiếu là một loại tài sản tài chính như bao loại tài sản khác được quy định trong Bộ luật dân sự. Vì nó là tài sản nên có thể được chuyển quyền sở hữu từ người này sang người khác bằng các hình thức như thừa kế, tặng cho, thế chấp, cầm cố  trong các giao dịch trên thị trường và trong quan hệ tín dụng và chịu tác động từ thị trường chứng khoán.

Mệnh giá cổ phiếu

Mệnh giá cổ phiếu là giá trị ban đầu được tính bằng tiền Việt Nam đồng của mỗi cổ phiếu. Các tác động của thị trường chứng khoán, hoạt động kinh doanh, tình hình kinh tế - chính trị là yếu tố quyết định đến diễn biến giá của cổ phiếu. Nên đầu tư cổ phiếu có thể lên xuống bất thường và mang tính rủi ro. Theo khoản 2 Điều 13 Luật Chứng khoán 2019, mệnh giá của cổ phiếu và chứng chỉ quỹ chào bán ra công chúng là 10.000 đồng. Khi tham gia giao dịch cổ phiếu các nhà đầu tư sẽ giao dịch theo mức giá tối thiểu do sàn giao dịch chứng khoán quy định. Việc mua, bán cổ phiếu sẽ được thực hiện thông qua sàn giao dịch chứng khoán.

Thuế, phí phải đóng khi mua bán cổ phiếu

Khoản 10 Điều 2 Nghị định 12/2015/NĐ-CP quy định “2. Thuế suất đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán là 0,1% trên giá bán chứng khoán từng lần”. Như vậy, khi tham gia giao dịch tài sản tài chính cụ thể là cổ phiếu nếu có phát sinh thêm thu nhập từ việc mua bán chứng khoán thì nhà đầu tư phải chịu thuế. Đây cũng là nguồn của Ngân sách nhà nước và tạo điều kiện để Nhà nước tham gia quản lý hoạt động mua bán cổ phiếu nói riêng và thị trường chứng khoán nói chung. 

Phân loại cổ phiếu trên thị trường chứng khoán

Cũng giống như cổ đông ai nắm giữ cổ phần gì thì sẽ trở thành cổ đông với tên gọi như thế, ví dụ cổ đông sáng lập nắm giữ cổ phần sáng lập, cổ đông phổ thông nắm giữ cổ phần phổ thông, cổ đông ưu đãi nắm giữ cổ phần ưu đãi. Đối với cổ phiếu là một dạng hiện diện cho cổ phần thì nó cũng có mối liên hệ với cổ phần. Tương ứng cổ phiếu sáng lập thì thành viên sáng lập sở hữu cổ phần sáng lập có. Cổ phiếu thông thường do cổ đông thông thường sở hữu cổ phần thường có, cổ phiếu ưu đãi do cổ đông ưu đãi sở hữu cổ phần ưu đãi có. Hiện nay,  chia ra 2 loại cổ phiếu đó là cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi.

Người nắm giữ cổ phiếu phổ thông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phiếu, được dự họp các cuộc họp có Đại hội cổ đông và có quyền biểu quyết những vấn đề lớn của công ty tại Đại hội cổ đông, được hưởng cổ tức theo kết quả kinh doanh và giá trị cổ phiếu đang nắm giữ.

Điều 121 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định nội dung của cổ phiếu phổ thông được ghi trên cổ phiếu, bao gồm:

- Thông tin của công ty

- Thông tin về mệnh giá, số lượng cổ phần tại lúc mua 

- Thông tin cá nhân của cổ đông gồm các thông tin trên CMND/CCCD/Passport/Giấy đăng ký kinh doanh và địa chỉ liên hệ của cổ đông 

- Các thông tin cụ thể, chi tiết về ngày phát hành và số đăng ký tại sổ đăng ký cổ đông.

- Đối với các cổ phiếu ưu đãi, nội dung ghi trên cổ phiếu được bổ xung tùy theo đặc điểm của loại cổ phiếu theo quy định của pháp luật.  Ví dụ, đối với cổ phiếu ưu đãi cổ tức thì phải có thông tin rõ ràng về mức cổ tức cố định hoặc trên cổ phiếu ưu đãi biểu quyết của cổ đông là một tổ chức do Chính phủ ủy quyền thì phải có thông tin của tổ chức này.

Người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi thì tùy vào loại hình ưu đãi mà người nắm giữ sẽ được hưởng một số đặc quyền hơn hoặc bị hạn chế một số quyền so với cổ đông phổ thông.

Có ba loại cổ phiếu ưu đãi phổ biến đó là:

+ Cổ phiếu ưu đãi cổ tức: Người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi cổ tức được trả cổ tức cao hơn người nắm cổ phiếu phổ thông nhưng không có quyền biểu quyết, dự họp Đại hội cổ đông hay đề cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát.

+ Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại: Người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi hoàn lại được công ty hoàn lại vốn góp bất cứ khi nào theo yêu cầu của chủ sở hữu hoặc theo các điều kiện được ghi trong cổ phiếu. Người nắm cổ phiếu này cũng bị loại trừ quyền biểu quyết, dự họp Đại hội cổ đông, đề cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát.

+ Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết: Người nắm giữ cổ phiếu này có giá trị và có số phiếu biểu quyết nhiều hơn so với cổ phiếu phổ thông. Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết có các quyền như cổ đông phổ thông bao gồm quyền biểu quyết, dự họp Đại hội cổ đông, đề cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát, nhưng có một hạn chế đó là không được chuyển nhượng cổ phiếu đó cho người khác.

Nên hay không đầu tư vào cổ phiếu?

Đây là một câu hỏi của nhiều nhà đầu tư vì hiện nay số lượng người tham gia vào thị trường chứng khoán nói chung và cổ phiếu nói riêng càng lớn, để có quyết định đúng đắn nhà đầu tư cần theo dõi về những ưu điểm và hạn chế sau.

• Ưu điểm

- Lợi nhuận cao: Khi biết cách đầu tư và giữ cổ phiếu như một phần tài sản của công ty thì mức lợi nhuận thu về cao hơn khi gửi tiết kiệm cố định tại ngân hàng, hơn nữa công ty cổ phần là loại doanh nghiệp lớn nên tốc độ tăng trưởng của nó khá nhanh.

- Chứng khoán có tính thanh khoản cao: Thanh khoản là khả năng chuyển đổi thành tiền mặt của tài sản. Thị trường chứng khoán tập trung rất nhiều người với nhu cầu mua và bán. Nhu cầu mua và bán sẽ được đáp ứng trong thời gian ngắn bởi giao dịch dễ dàng qua mạng điện tử.

- Không đòi hỏi số tiền đầu tư lớn: Cổ phiếu chỉ là sự thể hiện cho cổ phần mà cổ phần lại là đơn vị nhỏ nhất của vốn điều lệ nên nhà đầu tư không cần tích lũy nhiều tiền như mua nhà vài tỉ đồng để đầu tư cổ phiếu mà chỉ cần vài triệu đồng phụ thuộc từng công ty cổ phần, tổ chức chứng khoán mà tiến hành mua bán cổ phiếu. Nhà đầu tư cũng không cần phải giữ cổ phiếu quá lâu mà thời gian tối thiểu cần nắm giữ cổ phiếu là 2 ngày, sau 2 ngày nhà đầu tư có thể bán nếu muốn.

• Hạn chế

- Cần phải biết kiến thức về tài chính cũng như theo dõi thị trường, cập nhật tin tức, lợi tức không cố định. 

- Việc lựa chọn một công ty có tiềm năng để đầu tư không phải là dễ, không phải cứ những công ty nào lớn nhiều người đầu tư là chắc chắn sẽ được hưởng lãi vì lãi được hưởng dựa theo chênh lệch giá mua cổ phiếu và giá bán cổ phiếu nếu giá mua cổ phiếu cao hơn giá lúc bán cổ phiếu hay nói cách khác là thời kỳ khủng hoảng cổ phiếu đang lao dốc thì chỉ có lỗ.

- Lừa đảo: Hiện nay nhiều người sử dụng việc giao dịch trên thị trường chứng khoán và các hình thức, thủ đoạn khác để lừa đảo, dẫn đến người đầu tư bị mất tiền.

Các bước để đầu tư cổ phiếu

Bước 1: Nhà đầu tư mở tài khoản giao dịch tại Công ty chứng khoán. Hiện nay có một số công ty chứng khoán như VNDIRECT, VDSC, VCBS…

Bước 2: Nhà đầu tư chuyển tiền vào tài khoản chứng khoán

Sau khi đã mở thành công tài khoản chứng khoán nhà đầu tư thực hiện giao dịch chuyển tiền vào tài khoản chứng khoán.

Bước 3: Giao dịch và đặt lệnh

Tùy theo từng công ty chứng khoán mà đôi khi thủ tục có thể khác nhau đôi chút, nhà đầu tư có thể liên hệ công ty chứng khoán để được hướng dẫn và biết thêm thông tin chi tiết.

Trên đây là nội dung Luật Apollo giải đáp cho bạn đọc về cổ phiếu. Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề hay thắc mắc về doanh nghiệp cần được tư vấn, hãy liên hệ ngay tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi để được tư vấn miễn phí.

Apollo cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật chuyên sâu, toàn diện cho cá nhân và doanh nghiệp, sự hài lòng của quý khách là niềm hân hạnh của Công ty chúng tôi!

Apollo

Sáng tạo giá trị - Kiến tạo Bình an