Chia Tài Sản Chung Của Vợ Chồng - Luật Apollo

Tài sản chung của vợ chồng luôn là một trong những vấn đề quan trong được ghi nhận trong các văn bản luật hôn nhân gia đình qua từng thời kỳ. Liên quan đến vấn đề này, chia tài sản chung vợ chồng cũng là một vấn đề phức tạp và diễn ra ngày càng phổ biến trong thời gian gần đây. Dưới đây là cách giải quyết vụ việc liên quan đến vấn đề Chia tài sản chung của vợ chồng, được Luật Apollo tổng hợp và phân tích một cách chi tiết nhất!

Căn cứ pháp lý:

Luật Hôn nhân gia đình 2014

Chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân

Vụ việc:

Bà A và ông B kết hôn hợp pháp từ năm 1990. Đến nay, vợ chồng có mâu thuẫn trầm trọng, không chung sống đã lâu, các con đã trưởng thành, ông bà không muốn ly hôn làm ảnh hưởng đến các thành viên trong gia đình mà chỉ muốn chia tài sản chung để thuận tiện cho việc sinh hoạt. Tài sản chung của hai người gồm 01 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và 01 căn nhà ba tầng trên mảnh đất đó. Nay, bà A thắc mắc nếu chia thì tài sản của hai ông bà sẽ được chia như thế nào?  Ngoài số tài sản trên, ông bà còn 1 xe ô tô bốn chỗ nhưng không muốn chia có được hay không?

Trả lời:

Đối với tình huống trên, việc chia tài sản chung vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân sẽ do vợ chồng tự thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì có thể yêu cầu tòa án giải quyết. Khi giải quyết yêu cầu chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân, Tòa án sẽ áp dụng các nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn để chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân. Cụ thể, tài sản chung vợ chồng sẽ được chia đôi, nhưng sẽ xem xét đến các yếu tố:

• Hoàn cảnh của gia đình và của vợ chồng. Cụ thể là xem xét tình trạng sức khỏe, năng lực pháp luật, năng lực hành vi, tài sản, khả năng lao động, khả năng tạo ra thu nhập.
• Việc chia tài sản chung phải xét đến công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung.
• Việc chia tài sản chung của vợ chồng phải xem xét về việc bảo vệ lợi ích của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập.
• Tòa án cũng sẽ xem xét nếu một trong hai bên có lỗi trong vi phạm quyền và nghĩa vụ của vợ chồng dẫn đến việc chia tài sản chung.

► Do vậy, nếu hai ông bà không thể thỏa thuận được để chia tài sản chung và phải yêu cầu Tòa án giải quyết, nếu hoàn cảnh gia đình, công sức đóng góp và việc sản xuất kinh doanh hay nghề nghiệp của mỗi bên là như nhau, không ai có hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ vợ chồng thì số tài sản bao gồm 01 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và 01 căn nhà ba tầng trên mảnh đất sẽ được chia đôi cho hai người.

Đối với hậu quả pháp lý của chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân, khoản 1 điều 40 Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định “Trong trường hợp chia tài sản chung của vợ chồng thì phần tài sản được chia, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng của mỗi bên sau khi chia tài sản chung là tài sản riêng của vợ, chồng, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác. Phần tài sản còn lại không chia vẫn là tài sản chung của vợ chồng”. Như vậy, nếu bà A và ông B không muốn chia chiếc xe ô tô thì đó vẫn được coi là tài sản chung của hai vợ chồng.

Chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn

Vụ việc:

Chị P và chồng có mâu thuẫn từ lâu và nay anh chị quyết định ly hôn. Chị P cho biết, hai vợ chồng trước khi lấy nhau đều “tay trắng”, sau khi kết hôn, cả hai cùng nhau tạo dựng được ngôi nhà khang trang, xe ô tô và các tài sản phục vụ cho cuộc sống chung. Cũng trong thời gian chung sống này, bố mẹ chị lần lượt qua đời và có để lại di sản cho các con, bản thân chị được thừa kế mảnh đất ở diện tích 60m2. Chị được biết về nguyên tắc, khi ly hôn thì tài sản chung vợ chồng là chia đôi. Tuy nhiên, chị không rõ thế nào là tài sản chung, mảnh đất chị được thừa kế trong thời kỳ hôn nhân có được xem là tài sản chung không?

Trả lời:

Thứ nhất, về việc xác định tài sản chung: Điều 33 Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định về tài sản chung vợ chồng như sau:

"Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.

Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.

Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung."

Theo quy định này, các tài sản vợ chồng chị P tạo lập được sau khi kết hôn như nhà, ô tô… là tài sản chung vợ chồng. Khi ly hôn, nếu không có thỏa thuận khác, các tài sản này sẽ được chia đôi nhưng phải tính đến các yếu tố như: hoàn cảnh gia đình và hoàn cảnh của vợ, chồng; công sức đóng góp của vợ chồng trong việc tạo lập phát triển tài sản chung; bảo vệ quyền lợi ích chính đáng của các bên trong sản xuất kinh doanh; lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền nghĩa vụ vợ chồng.

Thứ hai, mảnh đất chị P được nhận thừa kế trong thời kỳ hôn nhân có được coi là tài sản chung hay không?

Có 2 trường hợp có thể xảy ra:

• Trường hợp 1: Nếu người để thừa kế là bố mẹ chi P tuyên bố là cho riêng chị P thì mảnh đất chị P được hưởng thừa kế sẽ là tài sản riêng của chị P.

• Trường hợp 2: Nếu người kể thừa kế là bố mẹ chị P tuyên bố cho chung 2 vợ chồng chị P hoăc sau khi chị P thừa kế có thỏa thuận với chồng nhập mảnh đất vào tài sản chung thì mảnh đất mà chị P được hưởng sẽ là tài sản chung vợ chồng.

Tài sản hình thành trong khi ly thân

Vụ việc:

Anh A và chị B kết hôn được 5 năm, có 1 con chung 3 tuổi. Do đời sống hôn nhân có nhiều mâu thuẫn nên anh chị đã ly thân từ lâu. Nay, anh A muốn mua một lô đất và có thắc mắc liệu lô đất đó là tài sản riêng hay tài sản chung? Nếu hai anh chị ly hôn thì tòa án có chia lô đất đó không?

Trà lời:

Hiện nay, pháp luật hôn nhân gia đình không công nhận việc ly thân. Ly thân không được coi là chấm dứt quan hệ vợ chồng theo pháp luật. Do vậy khi ly thân, anh A và chị B vẫn được coi là đang trong thời kỳ hôn nhân, quan hệ vợ chồng của hai người vẫn còn tồn tại, các quyền và nghĩa vụ giữa vợ và chồng vẫn được pháp luật công nhận và bảo vệ. 

Tài sản chung và tài sản riêng của vợ chồng được pháp luật hôn nhân gia đình quy định như sau:

Điều 33 Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định tài sản chung vợ chồng bao gồm: 

"Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.

Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.

Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung."

Tài sản riêng của vợ chồng được quy định tại điều 43 Luật Hôn nhân gia đình như sau:

"Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại các điều 38, 39 và 40 của Luật này; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng.

Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của vợ, chồng cũng là tài sản riêng của vợ, chồng. Hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 33 và khoản 1 Điều 40 của Luật này."

► Như vậy, đối với trường hợp của anh A, nếu anh A không chứng minh được việc anh mua lô đất là bằng tài sản riêng của mình thì dù đang ly thân, lô đất đó vẫn được coi là tài sản chung vợ chồng. Để chứng minh được lô đất đó là tài sản riêng, anh A có thể chuẩn bị, cung cấp chứng từ, hóa đơn, hợp đồng,... do anh đứng tên để thể hiện rằng việc anh mua đất không có liên quan đến chị B.

Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề về Chia tài sản chung của vợ chồng cần được tư vấn, hãy liên hệ ngay tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi để được tư vấn miễn phí:

Công ty Luật TNHH Apollo với đội ngũ Luật sư và Chuyên viên tư vấn giỏi, tâm huyết, có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành, chúng tôi luôn coi việc bảo vệ quyền lợi cho khách hàng là sứ mệnh hành nghề Luật sư của của mình, đồng hành với thân chủ giải quyết triệt để mọi rủi ro pháp lý.

Apollo cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật chuyên sâu, toàn diện cho cá nhân và doanh nghiệp, sự hài lòng của quý khách là niềm hân hạnh của Công ty chúng tôi!

Apollo

 Sáng tạo giá trị - Kiến tạo Bình an