Tội Giết Người Khi Người Phạm Tội Chưa Đủ 16 Tuổi - Luật Apollo

Pháp luật quy định độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự để thể hiện sự khoan hồng và sự quan tâm của Nhà nước đối với các đối tượng khác nhau. Giết người khi chưa đủ 16 tuổi hiện nay không phải trường hợp hiếm có. Vậy tội giết người khi chưa đủ 16 tuổi phải chịu những hình phạt gì? Mức phạt cao nhất đối với người dưới 16 tuổi là gì? Người phạm tội dưới 16 tuổi giết người có bị tử hình không? Để giải đáp những thắc mắc trên sau đây Luật Apollo xin đưa ra một vài hướng dẫn.

Cơ sở pháp lý

Bộ luật hình sự 2015

Luật xử lý vi phạm hành chính 2012

Tội giết người là gì?

Giết người là tội phạm mà ai cũng biết bởi lẽ hậu quả cũng như tính chất ghê rợn, thủ đoạn tàn ác của người phạm tội thực hiện. Qua thời gian vừa rồi ta có thể thấy người phạm tội giết người tăng lên do nhiều yếu tố, người thực hiện hành vi giết người đến từ nhiều độ tuổi và nhiều lý do mà chủ yếu do mâu thuẫn về tài sản như nhà cửa, đất đai hay mâu thuẫn từ tình cảm nam nữ.

Giết người là hành vi cố ý tước đoạt tính mạng của người khác một cách trái pháp luật. Hành vi tước đoạt tính mạng người khác được hiểu là hành vi có khả năng gây ra cái chết cho con người, chấm dứt sự sống của họ. Hậu quả của hành vi trái luật này là hậu quả chết người. Được quy định tại Điều 123 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017. 

Các yếu tố cấu thành tội giết người

Các yếu tố cấu thành tội giết người là những điều kiện mà người gây án phải đạt được thỏa mãn cả 4 yếu tố thì mới được coi là giết người và chịu hình phạt từ pháp luật. Theo đó đối với tội giết người thì phải có những dấu hiệu đó là.

1. Chủ thể

Chủ thể của tội giết người khi chưa đủ 16 tuổi là người nào có năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi luật định đều có khả năng là chủ thể của tội giết người. Theo Điều 12 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi 2017 quy định độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo đó:

• Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.
• Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều 123. Theo Bộ luật hình sự thì tội giết người (Điều 123) là tội đặc biệt nghiêm trọng do đó, đối với người từ đủ 14 đến dưới 16 thực hiện hành vi giết người sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Còn nếu người phạm tội dưới 14 tuổi giết người thì sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự. 

Theo Điều 91 về nguyên tắc xử lý đối với người dưới 18 tuổi phạm tội thì việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội. Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải căn cứ vào độ tuổi, khả năng nhận thức của họ về tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nguyên nhân và điều kiện gây ra tội phạm.

2. Khách quan

- Hành vi:

Điều luật không mô tả cụ thể hành vi khách quan của tội giết người. Nhưng có thể hiểu giết người là hành vi tước đoạt trái pháp luật tính mạng người khác.

Hành vi đó có thể là hành động như đâm, chém, bắn,… Cũng có thể là không hành động. Đó là những trường hợp chủ thể có nghĩa vụ phải hành động, phải làm những việc nhất định để đảm bảo sự an toàn về tính mạng của người khác nhưng họ đã không hành động, không thực hiện những việc làm đó. Việc không hành động của họ trong những trường hợp này cũng có khả năng gây ra cái chết cho con người. Ví dụ hành động của người mẹ không cho trẻ sơ sinh ăn uống dẫn tới hậu quả là con chết.

Hành vi tước đoạt tính mạng được coi là hành vi khách quan của tội giết người phải là hành vi tước đoạt trái pháp luật tính mạng người khác. Hành vi tự tước đoạt tính mạng của chính mình không thuộc hành vi khách quan của tội giết người. Những hành vi gây ra cái chết cho người khác được pháp luật cho phép cũng không phải là hành vi khách quan của tội giết người. Ví dụ hành vi tước đoạt tính mạng của người khác trong trường hợp thi hành bản án tử hình.

- Hậu quả

Hậu quả của tội phạm được xác định là hậu quả chết người. Như vậy tội giết người chỉ được coi là tội phạm hoàn thành khi có hậu quả chết người. Nếu hậu quả chết người không xảy ra vì nguyên nhân khách quan thì hành vi phạm tội bị coi là tội giết người khi chưa đủ 16 tuổi  chưa đạt (khi lỗi của chủ thể là cố ý trực tiếp) hoặc là tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác theo Điều 134 Bộ luật Hình sự.

Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi khách quan và hậu quả chết người: Hành vi giết người khi chưa đủ 16 tuổi phải có mối quan hệ nhân quả với hậu quả chết người. Người có hành vi tước đoạt trái pháp luật tính mạng người khác chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về hậu quả chết người đã xảy ra. Nếu hành vi của họ đã thực hiện là nguyên nhân của hậu quả chết người đã xảy ra đó.

- Chủ quan

Lỗi: Lỗi của người phạm tội là lỗi cố ý. Có thể là cố ý trực tiếp hoặc cố ý gián tiếp. Mục đích: Mục đích khó xác định trong thực tế nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc định tội. Trong trường hợp này cần xác định mục đích của người phạm tội là gì. Nếu có mục đích giết người nhưng người đó không chết thì vẫn cấu thành tội giết người chưa đạt. Tuy nhiên nếu không có mục đích giết người thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cố ý gây thương tích. Nếu gây thương tích dẫn đến chết người. Không có mục đích giết người thì cấu thành tội cố ý gây thương tích.

- Khách thể

Khách thể của tội giết người là sức khỏe, tính mạng của người khác. 

=> Nhìn chung, tội giết người sẽ đặt ra khi chủ thể đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi (đạt được điều kiện chủ thể của cấu thành tội giết người).

Hình phạt đối với người từ đủ 14 đến 16 tuổi giết người 

Ta đều biết người đủ 16 tuổi sẽ phải chịu mọi hình phạt từ pháp luật, vậy người dưới 16 tuổi thì sao? Người dưới 16 tuổi sẽ chia ra làm các mức tuổi ví dụ phạm tội giết người dưới 12 tuổi, từ 12 tuổi đến 14 tuổi, từ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi. Nếu rơi vào trường hợp đó thì người phạm tội sẽ chịu hình phạt tương ứng theo pháp luật quy định.

Các hình phạt được áp dụng đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội bao gồm: Cảnh cáo, cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn. Hình phạt chung thân, tử hình không được áp dụng đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội.

• Điều 100 Bộ luật hình sự quy định cải tạo không giam giữ được áp dụng đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do vô ý hoặc phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng hoặc người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng.
• Theo khoản 6 Điều 91 Tòa án chỉ áp dụng hình phạt tù có thời hạn đối với người dưới 18 tuổi phạm tội khi xét thấy các hình phạt và biện pháp giáo dục khác không có tác dụng răn đe, phòng ngừa.
• Khi xử phạt tù có thời hạn, Tòa án cho người dưới 18 tuổi phạm tội được hưởng mức án nhẹ hơn mức án áp dụng đối với người đủ 18 tuổi trở lên phạm tội tương ứng và với thời hạn thích hợp ngắn nhất. Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.
• Bên cạnh đó, khi quyết định hình phạt, Tòa án còn căn cứ thêm vào các tình tiết tăng nặng và tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 51, Điều 52 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.
• Khoản 2 Điều 101 Bộ luật hình sự quy định về tù có thời hạn thì mức phạt tù có thời hạn áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quy định như sau: Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định.

Người dưới 14 tuổi giết người

Tương tự như trường hợp trên người từ 14 đến 16 tuổi sẽ phải chịu hình phạt tương ứng thì sau đây là trường hợp người dưới 14 tuổi sẽ phải chịu trách nhiệm như thế nào đối vợi tội giết người, theo đó độ tuổi này sẽ chia ra làm 2 mức tuổi đó là dưới 12 tuổi và từ 12 đến dưới 14 tuổi.

Trong khi người từ đủ 14 đến dưới 16 phải chịu trách nhiệm hình sự về tội giết người, người dưới 14 tuổi sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội giết người. Những đối tượng này sẽ bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính theo khoản 1 Điều 90, khoản 1 Điều 92 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012, sửa đổi 2020 đó là áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng: Người từ đủ 12 tuổi đến dưới 14 tuổi thực hiện hành vi có dấu hiệu của một tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Trường hợp người dưới 12 tuổi phạm tội hoặc người từ đủ 12 tuổi đến dưới 14 tuổi phạm tội nghiêm trọng/ít nghiêm trọng thì hiện nay không thể xử lý hình sự cũng như áp dụng các biện pháp xử lý hành chính mà chỉ có thể giáo dục, uốn nắn tại gia đình để trẻ em nhận ra những hành vi sai trái của mình. Sở dĩ pháp luật quy định như vậy vì các em nhỏ dưới 12 tuổi còn rất ngây thơ, khi tội phạm xảy ra các em chưa biết hoặc chưa nhận thức được tính nghiêm trọng của vấn đề. Ví dụ như trường hợp đổ lọ thuốc sâu vào trà sữa vì thấy đặt chung trong tủ lạnh. Sau đó có người uống vào và chết.

Có thể thấy không chỉ tội giết người khi chưa đủ 16 tuổi mà đối với mọi tội phạm Nhà  nước đều có sự quan tâm đặc biệt dành cho nhóm tuổi dưới 18 tuổi, bằng cách quy định chương viết về người phạm tội dưới 18 tuổi. Nhờ những quy định pháp luật đó người phạm tội nên biết cách ăn năn hối lỗi để trở lại bản tính thiện lành cải tạo bản thân phụng dưỡng gia đình, giúp ích cho xã hội.

Trên đây là nội dung Luật Apollo giải đáp cho bạn đọc về giết người khi chưa đủ 16 tuổi. Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề hay thắc mắc về tội phạm cần được tư vấn, hãy liên hệ ngay tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi để được tư vấn miễn phí.

Apollo cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật chuyên sâu, toàn diện cho cá nhân và doanh nghiệp, sự hài lòng của quý khách là niềm hân hạnh của Công ty chúng tôi!

Apollo

Sáng tạo giá trị - Kiến tạo Bình an