Truất Quyền Thừa Kế Theo Quy Định Pháp Luật Hiện Hành - Luật Apollo

Kế thừa di sản là một trong những nội dung được quan tâm, trong đó truất quyền thừa kế cũng là vấn đề được pháp luật quy định rất chặt chẽ. Vậy truất quyền thừa kế là gì? Pháp luật quy định như thế nào về truất quyền thừa kế? 

Căn cứ pháp lý:

Bộ luật Dân sự 2015

Quy định chung về Thừa kế

Theo quy định của pháp luật hiện hành thì thừa kế được chia thành 2 loại: 

• Thừa kế theo pháp luật: Được quy định tại Điều 649 BLDS 2015 “Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định”.

⇒ Như vậy trong trường hợp này, người chết không để lại di chúc. Nên di sản của người chết để lại sẽ được chia theo quy định của pháp luật. 

• Thừa kế theo di chúc: Được quy định tại Điều 624 BLDS 2015 “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”. 

⇒ Như vậy, hưởng di sản theo di chúc là sự phụ thuộc vào ý chí, tâm nguyện của người để lại di sản muốn để lại di sản của mình cho những người thừa kế.  

Truất quyền thừa kế là gì? 

• Theo quy định của pháp luật người lập di chúc có quyền truất quyền hưởng di sản của người thừa kế (Khoản 1 Điều 626 BLDS 2015). 

Như vậy: Truất quyền thừa kế là ý chí, mong muốn, di nguyện của người để lại di sản, họ không mong muốn người thừa kế được hưởng tài sản của mình để lại sau khi chết. Đây là một trong những quyền của người để lại di sản thừa kế. Việc truất thừa kế phải được thể hiện trong di chúc. 

• Hệ quả nếu di chúc hợp pháp, người bị truất quyền hưởng thừa kế sẽ không được hưởng thừa kế theo di chúc. 

Ngoài ra, việc truất quyền thừa kế một ai đó cũng liên quan đến việc chia di sản theo pháp luật bởi tại khoản 3 Điều 651 BLDS 2015 có quy định: “Người thừa kế theo hàng sau chỉ được hưởng thừa kế nếu không có ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối di sản”. 

Theo đó,  một người bị truất thừa kế mà cùng hàng thừa kế không có ai, hoặc có mà không có đủ điều kiện nhận thừa kế thì phần di sản đó sẽ được chuyển cho người ở hàng thừa kế sau.Trường hợp người bị truất thừa kế nhưng ở hàng thừa kế đó có người thừa kế có quyền hưởng di sản thừa kế thì phần di sản của người bị truất quyền thừa kế đó sẽ chuyển sang cho những người thừa kế cùng hàng. 

Phân biệt không được hưởng thừa kế và bị truất quyền hưởng thừa kế

Ngoài trường hợp bị truất quyền thừa kế, khoản 1 Điều 621 BLDS năm 2015 còn quy định về 04 trường hợp không được quyền hưởng di sản:

• Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
• Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
• Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
• Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

⇒ Như vậy, không được hưởng di sản là trường hợp riêng biệt, khác so với truất quyền hưởng thừa kế. Cụ thể:

• Người không được hưởng di sản là những người thuộc một trong những trường hợp được luật định trên, nhưng nếu người để lại di sản biết những người thừa kế của mình có một trong những hành động trên nhưng họ vẫn cho người thừa kế hưởng di sản của mình thì những người này vẫn có quyền được hưởng di sản do người chết để lại. Vậy nên không phải bất kỳ trường hợp nào được quy định tại khoản 1 Điều 621 BLDS 2015 đều không có quyền được hưởng di sản. 
• Người bị truất quyền thừa kế xuất hiện trong trường hợp người để lại di chúc thể hiện rõ ý chí của mình là không muốn người thừa kế được hưởng di sản của mình.

Trường hợp người bị truất thừa kế vẫn được hưởng di sản

Căn cứ vào khoản 1 Điều 644 BLDS 2015 ta có thể xác định những đối tượng này là: “Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

• Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng
• Con thành niên mà không có khả năng lao động

Mặc dù Truất quyền thừa kế là ý chỉ chủ quan của người để lại di sản nhưng để bảo vệ những người yếu thế trong xã hội thì pháp luật có quy định những đối tượng bị truất quyền thừa kế nhưng vẫn được hưởng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật. 

>>> Xem thêm: Dịch Vụ Luật Sư Thừa Kế

Trên đây là nội dung Luật Apollo giải đáp cho bạn đọc về Truất quyền thừa kế theo quy định pháp luật. Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề về Thừa kế cần được tư vấn, hãy liên hệ ngay tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi để được tư vấn miễn phí:

Luật Apollo cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật chuyên sâu, toàn diện cho cá nhân và doanh nghiệp, sự hài lòng của quý khách là niềm hân hạnh của Công ty chúng tôi!

Apollo

Sáng tạo giá trị - Kiến tạo Bình an