Thỏa Ước Lao Động Tập Thể - Luật Apollo

Việc thương lượng ký kết thỏa ước lao động tập thể để xây dựng quan hệ lao động hài hòa giữa người lao động và người sử dụng lao động là một điều hết sức cần thiết và rất được quan tâm hiện nay. Vậy, thế nào là thỏa ước lao động tập thể? Pháp luật quy định về thỏa ước lao động tập thể ra sao?

Dưới đây là những kiến thức pháp luật cần biết về Thỏa ước lao động tập thể, được Luật Apollo tổng hợp và hướng dẫn một cách chi tiết nhất!

Căn cứ pháp lý:

Bộ luật Lao động 2019

Thỏa ước lao động tập thể là gì?

Định nghĩa thỏa ước lao động tập thể

Thỏa ước lao động tập thể được định nghĩa tại khoản 1 điều 75 Bộ luật Lao động 2019 có nội dung như sau:

“Thỏa ước lao động tập thể là thỏa thuận đạt được thông qua thương lượng tập thể và được các bên ký kết bằng văn bản.

Thỏa ước lao động tập thể bao gồm thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp, thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp và các thỏa ước lao động tập thể khác.”

Thỏa ước lao động tập thể là một sự tiến bộ xã hội, thừa nhận quyền của mọi người làm công hưởng lương, được thông qua tổ chức đại diện của mình là công đoàn để xác định một cách tập thể những điều kiện lao động. Thông qua thỏa ước lao động tập thể các bên trong quan hệ lao động được thương lượng để thỏa thuận về những quyền và lợi ích cao hơn cho người lao động so với những quy định pháp luật. Với thỏa ước, sự liên kết lao động được thể hiện, củng cổ, tăng cường vị thế và năng lực đại diện tập thể lao động.

Thỏa ước lao động thể được phân loại như thế nào?

- Căn cứ vào phạm vi thương lượng tập thể: theo căn cứ này, thỏa ước lao động tập thể gồm có các loại sau đây: 

• Thỏa ước lao động tập thể cấp doanh nghiệp
• Thỏa ước lao động tập thể cấp ngành, cấp liên ngành
• Thỏa ước lao động tập thể cấp vùng, địa phương
• Thỏa ước lao động tập thể cấp quốc gia

- Căn cứ vào thời hạn của thỏa ước lao động tập thể: theo căn cứ này, có thể chia thỏa ước lao động tập thể ra làm hai loại:

• Thỏa ước lao động tập thể xác định thời hạn
• Thỏa ước lao động tập thể không xác định thời hạn

Thỏa ước lao động tập thể có vai trò gì?

• Thỏa ước lao động tập thể tạo nên sự cộng đồng quyền lợi và ràng buộc trách nhiệm của cả hai bên trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh trên cơ sở các quy định của pháp luật lao động.
• Thỏa ước lao động tập thể góp phần điều hòa lợi ích, ngăn ngừa mâu thuẫn, xung đột, tạo ra những điều kiện cho sự gắn bó chặt chẽ giữa hai bên trong quan hệ lao động
• Thỏa ước lao động tập thể là cơ sở pháp lý quan trọng được xem xét trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động.
• Xây dựng và ký kết thỏa ước lao động tập thể sẽ giúp góp phần nâng cao vai trò và hiệu quả hoạt động của công đoàn, từ đó xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ.
• Các nội dung của thỏa ước lao động tập thể còn được coi là nguồn quy phạm đặc biệt bổ sung cho pháp luật lao động.

Ký kết thỏa ước lao động tập thể

Chủ thể ký kết thỏa ước lao động tập thể

Việc ký kết thỏa ước lao động tập thể sẽ do đại diện người lao động và người lao động thực hiện. Do phải chịu trách nhiệm về việc thực hiện những cam kết trong trong thỏa ước lao động tập thể nên người đại diện ký kết là những người đứng đầu hoặc đại diện hợp pháp của mỗi bên được pháp luật quy định. 

Trường hợp thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp được tiến hành thông qua hội đồng thương lượng tập thể thì được ký bởi chủ tịch hội đồng thương lượng tập thể và đại diện hợp pháp của các bên thương lượng theo khoản 4 điều 76 Bộ luật Lao động 2019.

Nội dung thỏa ước lao động tập thể

Nội dung thỏa ước lao động tập thể là các vấn đề mà các bên đã đạt được thông qua thương lượng tập thể và được ghi trong bản thỏa ước lao động tập thể.

Pháp luật lao động Việt Nam yêu cầu nội dung thỏa ước lao động tập thể phải đảm bảo ba điều kiện sau:

• Thứ nhất, nội dung thỏa ước lao động tập thể phải thuộc các nội dung thương lượng tập thể.
• Thứ hai, nội dung thỏa ước lao động tập thể không trái với quy định của pháp luật, các quyền lợi của người lao động phải bằng hoặc cao hơn những quy định tối thiểu, các nghĩa vụ phải bằng hoặc thấp hơn các quy định tối đa trong hành lang Bộ luật Lao động quy định.
• Thứ ba, nội dung của thỏa ước lao động tập thể phải được đa số người lao động hoặc thành viên ban lãnh đạo của tổ chức đại diện người lao động tán thành.

Thực hiện thỏa ước lao động tập thể 

Thời điểm có hiệu lực của thỏa ước lao động tập thể

Khoản 1 điều 78 Bộ luật Lao động 2019 quy định:

“Ngày có hiệu lực của thỏa ước lao động tập thể do các bên thỏa thuận và được ghi trong thỏa ước. Trường hợp các bên không thỏa thuận ngày có hiệu lực thì thỏa ước lao động tập thể có hiệu lực kể từ ngày ký kết.

Thỏa ước lao động tập thể sau khi có hiệu lực phải được các bên tôn trọng thực hiện.”

Như vậy, các bên có quyền tự thỏa thuận thời điểm có hiệu lực của thỏa ước lao động tập thể, chỉ khi các bên không thỏa thuận về vấn đề này thì pháp luật mới được áp dụng để giải quyết. Việc quy định như vậy là phù hợp, bảo đảm được quyền tự định đoạt của các bên trong quan hệ lao động và hạn chế sự can thiệp trực tiếp của nhà nước vào mối quan hệ lao động.

Thực hiện thỏa ước lao động tập thể

Khi thỏa ước lao động tập thể có hiệu lực, việc thực hiện thỏa ước lao động tập thể tại doanh nghiệp được quy định tại điều 79 Bộ luật Lao động 2019 như sau:

“1. Người sử dụng lao động, người lao động, bao gồm cả người lao động vào làm việc sau ngày thỏa ước lao động tập thể có hiệu lực, có nghĩa vụ thực hiện đầy đủ thỏa ước lao động tập thể đang có hiệu lực.

2. Trường hợp quyền, nghĩa vụ và lợi ích của các bên trong hợp đồng lao động đã giao kết trước ngày thỏa ước lao động tập thể có hiệu lực thấp hơn quy định tương ứng của thỏa ước lao động tập thể thì phải thực hiện theo thỏa ước lao động tập thể. Quy định của người sử dụng lao động chưa phù hợp với thỏa ước lao động tập thể thì phải được sửa đổi cho phù hợp; trong thời gian chưa sửa đổi thì thực hiện theo nội dung tương ứng của thỏa ước lao động tập thể.

3. Khi một bên cho rằng bên kia thực hiện không đầy đủ hoặc vi phạm thỏa ước lao động tập thể thì có quyền yêu cầu thi hành đúng thỏa ước lao động tập thể và các bên có trách nhiệm cùng xem xét giải quyết; nếu không giải quyết được, mỗi bên đều có quyền yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động tập thể theo quy định của pháp luật.”

Thỏa ước lao động tập thể vô hiệu và cách xử lý

Để phát sinh hiệu lực, thỏa ước lao động tập thể phải được thương lượng và ký kết trên cơ sở tuân theo đầy đủ các quy định pháp luật. Song, trên thực tế, do nhiều nguyên nhân mà thỏa ước lao động tập thể được ký kết không đúng pháp luật về chủ thể, nội dung, trình tự…. Đối với những thỏa ước lao động tập thể đó thì tùy từng trường hợp sẽ bị vô hiệu từng phần hoặc toàn bộ.

Điều 86 Bộ luật Lao động 2019 quy định về thỏa ước lao động tập thể vô hiệu như sau:

“1. Thỏa ước lao động tập thể vô hiệu từng phần khi một hoặc một số nội dung trong thỏa ước lao động tập thể vi phạm pháp luật.

2. Thỏa ước lao động tập thể vô hiệu toàn bộ thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Toàn bộ nội dung thỏa ước lao động tập thể vi phạm pháp luật;

b) Người ký kết không đúng thẩm quyền;

c) Không tuân thủ đúng quy trình thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể.”

Hiện nay, theo điều 87 của Bộ luật Lao động 2019, thẩm quyền tuyên bố thỏa ước lao động tập thể vô hiệu thuộc về tòa án nhân dân. Khi xử lý thỏa ước lao động tập thể vô hiệu, về nguyên tắc, điều khoản nào của thỏa ước lao động tập thể bị vô hiệu thì điều khoản đó bị hủy bỏ, theo đó, quyền nghĩa vụ của các bên được giải quyết theo các nội dung tương ứng quy định trong pháp luật. Trường hợp thỏa ước lao động tập thể vô hiệu toàn bộ thì quyền và nghĩa vụ, lợi ích các bên hoàn toàn được giải quyết theo quy định của pháp luật.

Có thể nói, trong bối cảnh nền kinh tế thị trường ngày càng phức tạp, sức ép việc làm lớn, mâu thuẫn về lợi ích giữa người lao động và người sử dụng lao động ngày càng gay gắt thì việc thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể đóng vai trò vô cùng quan trọng. Do vậy, các chủ thể cần nắm được những vấn đề pháp lý cơ bản liên quan đến thỏa ước lao động tập thể để việc ký kết, thực hiện được tiến hành một cách nhanh chóng, dễ dàng.

Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề về Thỏa ước lao động tập thể cần được tư vấn, hãy liên hệ ngay tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi để được tư vấn miễn phí:

Công ty Luật TNHH Apollo với đội ngũ Luật sư và Chuyên viên tư vấn giỏi, tâm huyết, có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành, chúng tôi luôn coi việc bảo vệ quyền lợi cho khách hàng là sứ mệnh hành nghề Luật sư của của mình, đồng hành với thân chủ giải quyết triệt để mọi rủi ro pháp lý.

Apollo cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật chuyên sâu, toàn diện cho cá nhân và doanh nghiệp, sự hài lòng của quý khách là niềm hân hạnh của Công ty chúng tôi!

Apollo

 Sáng tạo giá trị - Kiến tạo Bình an